ਪ੍ਰਦੀਪ ਸ਼ਰਮਾ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨਗੇ ਡਾ. ਐਸ ਐਨ ਸੇਵਕ ਦਾ ਸੁਤੰਤਰ ਸੋਚ ਵਾਲਾ ਸੁਪਨਾ

WhatsApp 29th March 2025 at  19:24 Regarding IPTA meet at Ludhiana 

ਇਪਟਾ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਲੁਧਿਆਣਾ ਇਕਾਈ ਦੇ ਗਠਨ ਮੌਕੇ ਬਣੇ ਪ੍ਰਧਾਨ

ਪਲੇਠਾ ਸੈਮੀਨਾਰ ਹੋਵੇਗਾ ਸਿਰੜੀ ਨਾਟਕਕਾਰ ਮਰਹੂਮ ਐਸ. ਐਨ. ਸੇਵਕ ਦੀ ਯਾਦ ’ਚ 

ਲੁਧਿਆਣਾ//ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ: 29 ਮਾਰਚ 2025: (ਰੈਕਟਰ ਕਥੂਰੀਆ//ਕਾਮਰੇਡ ਸਕਰੀਨ ਡੈਸਕ)::

ਧੁੰਦਲੀਆਂ ਜਿਹੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਜ਼ਹਿਨ ਵਿਚ ਘੁੰਮ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।  ਸੰਨ 1978 ਵਾਲੀ ਵਿਸਾਖੀ ਮੌਕੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਾਂ ਅਤੇ ਨਿਰੰਕਾਰੀਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਹਿੰਸਕ ਟਕਰਾਓ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਨਾਜ਼ੁਕ ਹਾਲਾਤ ਵਧਣ ਵਾਲੀ ਗੰਭੀਰ ਸਥਿਤੀ ਨੇ ਦਸਤਕ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। 

ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਕ ਟਕਰਾਓ ਦੇ ਸਿਲਸਿਲੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਜਦੋਂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਵਿਖਾਲੇ ਵਧਣ ਲੱਗ ਪਏ ਸਨ। ਧਮਕੀਆਂ  ਗਈ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਕਲਮਾਂ ਅਤੇ ਸਟੇਜ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਂਪਿਆ ਕਿ ਗੱਲ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਗੜ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਸੋਚ ਵਾਲੇ ਖਦਸ਼ੇ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖ ਕੇ ਹੀ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸਟੇਜ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਤੇਰਾ ਸਿੰਘ ਚੰਨ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਮੋਰਚਾ ਸੰਭਾਲਿਆ। ਸਮਾਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਭਿਆਨਕ   ਸੀ। ਜਲਦੀ ਹੀ ਇਹ ਖਦਸ਼ੇ ਸੱਚ ਵੀ ਸਾਬਿਤ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਏ ਸਨ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 1947 ਵਾਲੀ ਵੰਡ ਦੇ ਉਹ ਦਰਦਨਾਕ  ਦ੍ਰਿਸ਼ ਅੱਖਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਲੱਗੇ ਸਨ। 

ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਸਨ 1979 ਦੌਰਾਨ ਇਪਟਾ ਦੀ ਹੰਗਾਮੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਵੀ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵੀ। ਕਲਮਾਂ ਵਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਸਟੇਜ ਵਾਲਿਆਂ ਹਨੇਰੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਪਣੀ ਸਮਝ ਦੇ ਚਿਰਾਗ ਬਾਲ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਸਟੇਜ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਡਰਾਮਿਆਂ ਦਾ ਮੰਚਨ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਥਿਏਟਰ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਭੀਸ਼ਮ ਪਿਤਾਮਹ ਤੇਰਾ ਸਿੰਘ ਚੰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਜਿਹੜੇ ਕੁਝ ਕੁ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰ ਮੂਹਰੇ ਹੋ ਕੇ ਨਿੱਤਰੇ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਟੇਜ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਪ੍ਰਦੀਪ ਸ਼ਰਮਾ ਵੀ ਸੀ। ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿਚ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕਰਨੀ ਸੌਖੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਰ ਪ੍ਰਦੀਪ ਸ਼ਰਮਾ ਸਰਗਰਮ ਰਹੇ। ਜਦੋਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਹਵਾ ਵਗਣ ਲੱਗੀ ਉਦੋਂ ਵੀ ਇਹ ਸਿਲਸਿਲਾ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ। ਕਦੇ  ਪੱਗ ਬੰਨ ਕੇ ਘਰੋਂ ਨਿਕਲ ਜਾਣਾ ਅਤੇ ਕਦੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਭੇਸ ਵਟਾ ਕੇ। ਗੋਲੀਆਂ ਅਤੇ ਬੰਬ ਧਮਾਕਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅਵਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਪਟਾ ਚਰਖੇ ਦੀ ਘੂਕਰ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਲੋਕ ਗੀਤਾਂ ਦੇ ਬੋਲ ਬੁਲੰਦ ਕਰਦੀ ਰਹੀ--

ਮੁੜਿਆ ਲਾਮਾਂ ਤੋਂ....! ਸਾਡੇ ਘਰੀਂ ਬੜਾ ਰੁਜ਼ਗਾਰ--ਕਣਕਾਂ ਨਿੱਸਰ ਪਈਆਂ--ਘਰ ਆ ਕੇ ਝਾਤੀ ਮਾਰ..!

ਸੰਨ 1985 ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ.ਬਲਿਊ ਸਟਾਰ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ, ਕਰਫਿਊ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਸਨ..ਪਿੰਡ ਪਿੰਡ ਦੇ ਘਰ ਘਰ ਸੋਗ ਵਰਗਾ ਮਾਹੌਲ ਸੀ..ਉਦੋਂ ਉਸ ਦਹਿਸ਼ਤ ਭਰੀ ਖਾਮੋਸ਼ੀ ਨੇ ਇਪਟਾ ਦੀਆਂ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਤੇ ਵੀ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪਸਰ ਪਾਇਆ। ਹੋਲੀ ਹੋਲੀ ਇਪਟਾ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੀ ਚੁੱਪ ਤੱਕ।  ਉਹ ਡੇੜ ਦੋ ਦਹਾਕੇ ਦਾ ਸਮਾਂ ਬੜਾ ਨਾਜ਼ੁਕ ਰਿਹਾ। 

ਇਹ ਦਹਿਸ਼ਤ ਭਰਿਆ ਮਾਹੌਲ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਬਾਹਰ ਵੀ ਬਣ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ। ਇੰਦੌਰ ਵਿੱਚ ਇਪਟਾ ਦਾ ਕੌਮੀ ਸਮਾਗਮ ਸੰਨ 2016 ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਉਸ ਚੱਲਦੇ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਫਿਰਕਾਪ੍ਰਸਤ ਤਾਕਤਾਂ ਨੇ ਹਿੰਸਕ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਵਰਤਾਰਾ ਬੇਹੱਦ ਭੈਅਭੀਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਕੁਝ ਘੰਟੇ ਸੱਚਮੁੱਚ ਬੇਹੱਦ ਖੌਫਨਾਕ ਰਹੇ। ਸਮਾਗਮ ਜਬਰੀ ਬੰਦ ਕਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਫਿਰ ਵੀ ਇਪਟਾ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਟਾਕਰਾ ਕੀਤਾ ਪਰ ਡਾਂਗਾਂ ਅਤੇ ਪੱਥਰਾਂ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਸਿਰਫ ਕਲਮਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਕਿਵੇਂ ਚੱਲਦਾ? ਉਸ ਨਾਜ਼ੁਕ ਦੌਰ ਸਮੇਂ ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਇੰਦੌਰ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਹਾਜ਼ਰ ਸਨ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੀਪ ਸ਼ਰਮਾ ਵੀ ਸੀ। 

ਸਮਾਗਮ ਮੁੱਕਣ ਮਗਰੋਂ ਜਦੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਾਰੇ ਕਲਾਕਾਰ ਪੰਜਾਬ ਪੁੱਜੇ ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਰਹੀ ਕਿ ਇਸ ਹਮਲੇ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਲੋਕ ਰਾਏ ਲਾਮਬੰਦ ਕੀਤੀ ਜਾਏ। ਮੈਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੀਪ ਸ਼ਰਮਾ ਇਸ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰਾਂ  ਕਰ ਰਹੇ ਸਾਂ। ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਵਾਲੇ ਹੋਰ ਕਰ ਵੀ ਕੀ ਸਕਦੇ ਸਨ? ਅਚਾਨਕ ਪੰਜਾਬੀ ਭਵਨ ਵਿੱਚ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਸਵਰਗੀ ਡਾਕਟਰ ਐਸ ਐਨ ਸੇਵਕ। ਅਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਪਟਾ ਦੇ ਸਮਾਗਮ ਉੱਤੇ ਹੋਏ ਹਮਲੇ ਖਿਲਾਫ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਕੈਮਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰੂੰ ਦੀ ਕ੍ਰਿਪਾਲਤਾ ਕਰੋ। 

ਸੇਵਕ ਸਾਹਿਬ ਬੋਲੇ ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਪਤਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਇਸ ਹਮਲੇ ਬਾਰੇ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਤੋਂ ਸਭ ਕੁਝ ਦਿਖਾਇਆ ਤਾਂ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ ਹਾਂ ਮੈਂ ਵੀ ਖਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਹੋ ਪਹਿਲਾਂ ਇਪਟਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਤਾਂ ਕੱਢੋ!ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਇਪਟਾ ਦੇ ਅਹੁਦਿਆਂ ਤੇ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇਦਾਰਾਂ ਵੱਲ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਸੰਬੰਧੀ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਹਾਂ। 

ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਇਪਟਾ ਦੀ ਲੁਧਿਆਣਾ ਮੀਟਿੰਗ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਉਹ ਸਭ ਕੁਝ ਯਾਦ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਪਟਾ ਦੀ ਲੁਧਿਆਣਾ ਇਕਾਈ ਦਾ ਗਠਨ ਪੰਜਾਬੀ ਭਵਨ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿਖੇ ਇਪਟਾ ਦੇ ਸੂਬਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨਾਟਕਕਾਰ ਅਤੇ ਨਾਟ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸੰਜੀਵਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਹੋਈ ਇਕੱਤਰਤਾ ਵਿਚ ਹੋਇਆ। ਜਿਸ ਵਿਚ ਸਰਬਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ਸਮਰਪਿਤ ਨਾਟ-ਕਰਮੀ ਪ੍ਰਦੀਪ ਸ਼ਰਮਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਚੁਣੇ ਗਏ। 

ਕਨੇਡਾ ਰਹਿੰਦੇ ਨਾਟਕਕਾਰ ਐਚ.ਐਸ.ਰੰਧਾਵਾ ਨੂੰ ਹਾਜ਼ਿਰ ਰੰਗਕਰਮੀਆਂ ਨੇ ਇਪਟਾ ਦੀ ਲੁਧਿਆਣਾ ਇਕਾਈ ਦਾ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਬਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕਰ ਲਈ।ਇਸ ਇੱਕਤਰਤਾ ਵਿਚ ਇਪਟਾ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੀਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਮਨ ਭੋਗਲ, ਇਪਟਾ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸੱਕਤਰ ਕੇ.ਐਨ. ਸੇਖੋਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਤੋਂ ਉਚੇਚੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਪਹੁੰਚੇ।

ਇਸ ਮੌਕੇ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਮਨਦੀਪ ਕੌਰ ਭੰਮਰਾ, ਮੋਹੀ ਅਮਰਜੀਤ, ਤਿਰਲੋਚਨ ਸਿੰਘ, ਦਲਜੀਤ ਬਾਗ਼ੀ, ਰਾਜ ਕੁਮਾਰ ਸ਼ੁਭਮ ਅਨਮੋਲ ਸੂਦ ਅਤੇ ਇਪਟਾ ਬਾਲ ਰੰਗਕਰਮੀ ਰਿਆਜ਼ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਏ। ਇਪਟਾ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਦਾ ਪਲੇਠਾ ਸੈਮੀਨਾਰ ਸਿਰੜੀ ਨਾਟਕਕਾਰ ਅਤੇ ਨਾਟ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਮਰਹੂਮ ਐਸ. ਐਨ. ਸੇਵਕ ਦੀ ਯਾਦ ’ਚ ਪੰਜਾਬੀ ਭਵਨ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿਖੇ ਹੋਵੇਗਾ।ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦੀਪ ਸ਼ਰਮਾ ਦਿੰਦਿਆ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੈਮੀਨਾਰ ਵਿਚ ਸੇਵਕ ਹੋਰਾਂ ਦੀ ਰੰਮਮੰਚ ਨੂੰ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਟਕ ਦਾ ਮੰਚਣ ਵੀ ਹੋਵੇਗਾ।

ਹੁਣ ਦੇਖਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਦੀਪ ਸ਼ਰਮਾ ਡਾ ਐਸ ਐਨ ਸੇਵਕ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰ ਸੋਚ ਵਾਲੇ ਥਿਏਟਰ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਵਾਅਦੇ ਨਾਲ ਕਿੰਨੀ ਜਲਦੀ ਅਤੇ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਂਝ ਖੱਬੀ ਸਿਆਸਤ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਸੁਰ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਸੁਤੰਤਰ ਸੋਚ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦਾ ਇਪਟਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਆਉਣਾ ਚੰਗਾ ਸ਼ਗਨ ਹੀ ਹੈ। ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਦੀਪ ਸ਼ਰਮਾ ਇਸ ਰੁਝਾਨ ਨੂੰ ਹੋਰ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਹੋਣਗੇ।