ਜਦੋਂ ਸਾਥੀ ਡਾਂਗ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਖੜੋਤੇ ਸੰਘੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੀ ਜ਼ਮਾਨਤ ਜ਼ਬਤ ਹੋਈ

ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਨੂੰ ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਨਾਲ ਹਰਾਇਆ 

ਕਿਤਾਬਾਂ ਚੋਂ: 10 ਦਸੰਬਰ 2018: (ਕਾਮਰੇਡ ਸਕਰੀਨ ਟੀਮ):: 

ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਮਾਰਚ 1981 ਵਿੱਚ ਛਪੀ ਸੀ 

ਸਰਮਾਏ ਦੀ ਵਰਤੋਂ, ਗੁੰਡਾਗਰਦੀ, ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਚਾਲਾਂ ਬਹੁਤ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਚੋਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਇੱਕ ਅਨਿੱਖੜਵਾਂ ਅੰਗ ਬਣ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣੇ, ਭੂਤ ਸਾਰਿਆਂ ਨਿਗਰਾਨੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਪਰ ਚੋਣ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਲੱਗੇ ਇਸ ਘੁਣ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਜਮਹੂਰੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਖੋਖਲਾ ਕਰਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਅੱਜ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਚਰਚਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਹਾਂ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੁਸਤਕ "ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੀ ਮਜਦੂਰ ਤਹਿਰੀਕ ਦਾ ਸੰਖੇਪ ਇਤਿਹਾਸ" ਦੇ ਚੈਪਟਰ ਨੰਬਰ 9 ਦੀ। ਇਸ ਚੈਪਟਰ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਹੈ- "ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਲ"ਪਹਿਲੀ  ਵਾਰ ਮਾਰਚ 1981 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਸਵਰਗੀ ਕਾਮਰੇਡ ਪ੍ਰਦੁੱਮਣ ਸਿੰਘ ਹੁਰਾਂ ਨੇ। ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ ਗਈ ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 

 ਇਸਦੇ ਸਫ਼ਾ ਨੰਬਰ 127 'ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਜੋ ਕੁਝ ਲਿਖਿਆ ਉਸਤੋਂ ਸਾਫ ਜ਼ਾਹਿਰ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਬੇਹੱਦ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਚੁੱਕਿਆ ਘੁਣ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਲੱਗ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ। ਇਸਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਲਾਲਝੰਡੇ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਜਿੱਤਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਕਿਓਂਕਿ ਉਸ ਵੇਲੇ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀਆਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਸਨ।  ਪੂੰਜੀਵਾਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ੀ ਚਾਲਾਂ ਵੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਨਾਕਾਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਸੀਪੀਆਈ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਅਸੀਂ ਇਥੇ ਹੂ-ਬ-ਹੂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ। 

     1967 ਵਿੱਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੀ ਹਲਕਾ ਬੰਦੀ ਬਦਲ ਗਈ ਅਤੇ ਹਰੀਪੁਰਾ, ਡੈਮਗੰਜ, ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ, ਪੁਤਲੀਘਰ, ਪੁਰਾਣੀ ਜੇਲ੍ਹ ਆਦਿ ਦੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਇਲਾਕਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਛਿਹਰਟਾ ਅਤੇ ਨੇੜੇ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਹਲਕਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਮਾਡਲ ਤੂੰ, ਕੈਨੇਡੀ ਐਵੀਨਿਊ, ਮਕਬੂਲ ਰੋਡ, ਰੇਸ ਕੋਰਸ ਰੋਡ ਅਤੇ ਹੁਕਮ ਸਿੰਘ ਰੋਡ ਆਦਿ ਦੇ ਮੱਧ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕੇ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਸਾਥੀ ਡਾਂਗ ਉਮੀਦਵਾਰ ਸਨ ਅਤੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ-ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਗਿਆਨੀ ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਸਨ। ਤੀਜਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਜਨਸੰਘ ਦਾ ਸੀ। ਕਾਂਗਰਸੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਸਮੁੱਚੇ ਸਰਕਾਰੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨੂੰ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ। ਛੇ ਹਜ਼ਾਰ ਜਾਅਲੀ ਵੋਟਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ। ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਜਨਸੰਘੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੇ ਫਿਰਕਾਪ੍ਰਸਤੀ ਨੂੰ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਫੈਲਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਅੰਨੇਵਾਹ ਪੈਸੇ ਖਰਚ ਕੀਤਾ। 

     ਪਰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਸ ਹਲਕੇ ਦੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ, ਕਿਸਾਨਾਂ, ਖੇਤ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ, ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਦਰਮਿਆਨੇ ਤਬਕੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਏਕਤਾ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ। ਮਜ਼ਦੂਰ ਜਮਾਤ ਨੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੁਰਬਾਨੀ ਅਤੇ ਆਪਾ-ਵਾਰੂ ਢੰਗ ਨਾਲ ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਨਤੀਜੇ ਵੱਜੋਂ ਮਜ਼ਦੂਰ ਨੇਤਾ ਕਾਮਰੇਡ ਡਾਂਗ ਸ਼੍ਰੀ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਨੂੰ ਲਗ ਪਗ ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਬਹੁ ਗਿਣਤੀ ਨਾਲ ਲੱਕ ਤੋੜਵੀਂ ਹਰ ਦੇ ਕੇ ਸਫਲ ਹੋ ਗਏ। ਜਨਸੰਘੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੀ ਜ਼ਮਾਨਤ ਜ਼ਬਤ ਹੋ ਗਈ। ਛਿਹਰਟੇ ਅਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਜਮਾਤ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਖਾਹਿਸ਼ ਪੂਰੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਪੰਜਾਬ ਅਸੰਬਲੀ ਵਿੱਚ ਪੁੱਜ ਗਈ। ਪੰਜਾਬ ਅਸੰਬਲੀ ਚੋਣ ਇਹ ਆਵਾਜ਼ ਫਿਰ ਵਜ਼ਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਹੁੰਚੀ, ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਕਾਮਰੇਡ ਡਾਂਗ ਕੇਵਲ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਹੀ ਵਜ਼ੀਰ ਰਹੇ ਉਸ ਵੇਲੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਪੰਜਾਬ ਭਰ ਦੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਮਾਣ ਸੀ ਕਿ ਮਜ਼ਦੂਰ ਜਮਾਤ ਦੀਆਂ ਜੱਦੋਜਹਿਦਾਂ ਬਾਰੇ ਸਰਕਰ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਵਤੀਰੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਤਬਦੀਲੀ ਆਈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਕਾਮਰੇਡ ਡਾਂਗ ਨੂੰ ਅਸਤੀਫੇ ਦੀ ਧਮਕੀ ਵੀ ਦੇਣੀ ਪਈ।